هم اکنون تعداد بسیار زیادی سیستم‌عامل لینوکسی (توزیع لینوکسی) وجود دارد که هر کدام مزایای مختلفی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
با توجه به اینکه گزینه‌های لینوکسی زیادی پیش روی ما وجود دارد، انتخاب توزیع مناسب شاید کمی سخت باشد. ممکن است شما به دنبال یک سیستم‌عامل لینوکسی سبک و روان باشید یا کاربر دیگری لینوکس را فقط برای بازی مورد استفاده قرار دهد. همچنین شاید برخی کاربران به دنبال توزیع‌های لینوکسی مخصوص مالتی‌مدیا باشند. خبر خوب اینکه برای رفع تمام این نیازها، تعداد قابل توجهی سیستم‌عامل لینوکسی مخصوص وجود دارد که می‌توانید یکی را مطابق نیاز و سلیقه‌تان برگزینید. در این بخش سیستم‌عامل‌های لینوکس جهت استفاده‌های خاص معرفی شده‌اند.
لینوکس برای تولید محتوای چند رسانه‌ای
فدورا دیزان سوئیت (Fedora Design Suite)
با نصب این اسپین از سیستم‌عامل فدورا می‌توانید در هنگام نصب ابزارها و اپلیکیشن‌های هنری به میزان قابل توجهی در زمان صرفه‌جویی کنید. فدورا دیزان سوئیت توسط تیم هنری فدورا توسعه داده شده و نرم‌افزارهای محبوبی چون گیمپ (GIMP) به صورت پیش‌فرض بر روی آن نصب شده است. درساخت این توزیع لینوکسی تمرکز اصلی تیم توسعه‌دهنده بر مالتی‌مدیا بوده است.
اوبونتو استودیو (Ubuntu Studio)
نسخه‌ی اولیه‌ی اوبونتو استودیو در سال ۲۰۰۷ منتشر شد. این سیستم‌عامل احتمالا انتخاب اول بسیاری از کاربران خلاق لینوکس است. تاخیر پایین کرنل و محیط دسکتاپ Xfce باعث شده تا این توزیع لینوکسی برای تولید محتوای چندرسانه‌ای یک انتخاب عالی باشد. اگر در مورد عمکلرد اخیر تیم کنونیکال نگران هستید، بد نیست بدانید که اوبونتو استودیو ۱۷.۰۴ Zesty Zapus در اوایل سال ۲۰۱۷ منتشر شده است.
کی‌ایکس استودیو (KXStudio)
تمام توزیع‌های لینوکسی بهینه شده برای تولید محتوای چندرسانه‌ای، یکسری ابزار مناسب در اختیار کاربران قرار می‌دهند و کی‌ایکس استودیو نیز از این قاعده مستثنی نیست. تمرکز اصلی این سیستم‌عامل بر تولید محتوای صوتی است. شما می‌توانید در محیط دسکتاپ KDE یک استودیو دیجیتال با قابلیت‌های کاربردی در اختیار داشته باشید.
ایرو (Iro)
اگر کار شما به انیمیشن‌سازی، مدل‌سازی سه بعدی، کامپوزیت، نقاشی دیجیتال و ویرایش تصاویر ارتباط دارد، توزیع لینوکسی ایرو یک انتخاب بسیار عالی است. این سیستم‌عامل بر خلاف اوبونتو استودیو که شامل ابزارهای بسیار زیادی است، فقط گروه خاصی از اپلیکیشن‌ها تمرکز دارد. علاوه بر این نباید رابط کاربری جذاب ایرو را فراموش کنیم.
لینوکس برای آموزش
ادوبونتو (Edubuntu)
اِدوبونتو به لطف همکاری با اوبونتو ساخته شده است. هدف از توسعه‌ی این توزیع این است که معلمان بتوانند به راحتی آن را نصب کرده و کودکان در هر سنی بتوانند به آسانی از آن استفاده کنند. باید اشاره کنیم که بهترین اپلیکیشن‌های آموزشی به صورت پیش‌فرض در ادوبونتو نصب شده‌اند.
اوبر استودنت (Uberstudent)
اوبر استودنت یک توزیع لینوکسی است که مخصوص دانش‌آموزان مقاطع پیشرفته طراحی شده است. این سیستم‌عامل به صورت پیش‌فرض نرم‌افزارهایی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که انجام تکالیف را آسان می‌کنند.
لینوکس برای رزبری‌پای
رزبیان جسی (Raspbian Jessie)
سیستم‌عامل پیش‌فرض برای برد رایانه‌ای محبوب رزبری‌پای، رزبیان جسی است. این توزیع لینوکسی توسط کمپانی سازنده‌ی رزبری‌پای و بر پایه‌ی دبیان توسعه داده شده است. این سیستم‌عامل ابزارهای برنامه‌نویسی مختلفی مثل Scratch را در اختیار کاربران قرار می‌دهد تا بدین طریق افراد بتوانند کدنویسی را آغاز کنند.
رزبیان جسی از اکتبر سال ۲۰۱۶ به همراه محیط دسکتاپ جدید و سبک پیکسل منتشر می‌شود.
کانو اواس (Kano OS)
کانو اواس همانند رزبیان جسی بر پایه‌ی سیستم‌عامل لینوکسی دبیان توسعه داده شده؛ اما این سیستم‌عامل تمرکز بیشتری بر کدنویسی برای کودکان دارد. رابط کاربری بصری کانو اواس، تمام ابزارهای مورد نیاز برای کدنویسی را به شکلی ساده در دسترس کودکان قرار می‌دهد.
لینوکس سبک و مینیمال (Lightweight/Minimal)
لوبونتو (Lubuntu)
لوبونتو یک توزیع سبک است که بر پایه‌ی اوبونتو توسعه داده شده و یک گزینه‌ی بسیار مناسب برای لپ‌تاپ‌ها به شمار می‌رود. این سیستم‌عامل از محیط دسکتاپ مینیمال LXDE بهره می‌برد و مجموعه‌ای از اپلیکیشن سبک به صورت پیش‌فرض بر روی آن نصب شده است. لوبونتو سرعت بالایی دارد و در مصرف انرژی نیز بسیار بهینه عمل میکند. در واقع می‌توان گفت که این سیستم‌عامل برای رایانه‌های قدیمی، نوت‌بوک‌ها و دستگاه‌های موبایلی یک گزینه‌ی بسیار ایده‌آل محسوب می‌شود؛ چراکه این توزیع لینوکسی از حافظه‌ی رم و منابع سخت‌افزاری کمی استفاده میکند.
زوبونتو (Xubuntu)
زوبونتو یکی از توزیع‌های مبتنی بر اوبونتو است که از محیط دسکتاپ Xfce استفاده میکند و همین ویژگی سبب شده تا به عنوان یک سیستم‌عامل لینوکسی سبک شناخته شود. این توزیع لینوکسی برای استفاده در لپ‌تاپ‌ها و نوت‌بوک‌ها و نیز دسکتاپ‌ها بسیار مناسب است؛ زیرا از منابع سخت‌افزاری بسیار کمی استفاده میکند. زوبونتو برای رایانه‌های قدیمی نیز یک گزینه‌ی بسیار ایده‌آل است.
پاپی لینوکس (Puppy Linux)
پاپی لینوکس یک توزیع فوق‌العاده کوچک لینوکسی است که می‌توان آن را به طور کامل بر روی حافظه‌ی رم اجرا کرد. این یعنی سیستم‌عامل یاد شده برای رایانه‌های خیلی قدیمی که حتی درایوری ندارند نیز مناسب است. افزون بر آنچه گفته شد این سیستم‌عامل برای حذف بدافزارها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مانجارو لینوکس (Manjaro Linux)
مانجارو لینوکس یک سیستم‌عامل سریع، ساده و سبک است که بر پایه‌ی آرچ لینوکس توسعه داده شده است. هدف از ساخت این سیستم‌عامل این است که تمام مزایای آرچ لینوکس را به شکلی کاربر پسندانه‌تر و در دسترس‌تر ارائه دهد؛ به طوری که استفاده از قابلیت‌های این سیستم‌عامل برای افراد تازه‌کار نیز آسان باشد. محیط دسکتاپ پیش‌فرض این توزیع لینوکسی Xfce است؛ ولی شما می‌توانید از گزینه‌های دیگر نیز استفاده کنید.
آرچ لینوکس (Arch Linux)
آرچ لینوکس برای کاربران حرفه‌ای و با تجربه توسعه داده شده است. هدف این توزیع مینیمال و سبک، ساده‌سازی قابلیت‌های مختلف است. این سیستم‌عامل به یک بخش مدیریت پکیج سفارشی به نام Pacman مجهز شده که ساخت، ویرایش و اشتراک‌گذاری پکیج‌ها را آسان میکند.
تاینی کور (Tiny Core)
تاینی کور یک توزیع لینوکسی بسیار سبک و ماژولار است. یکی از قابل توجه‌ترین ویژگی‌های این سیستم‌عامل حجم ۱۵ مگابایتی آن است. این توزیع بر پایه‌ی کرنل لینوکس ساخته شده و از بیزی‌باکس (BusyBox) و FLTK استفاده میکند.
بادهی (Bodhi)
این توزیع مبتنی بر اوبونتو به یک محیط دسکتاپ سبک و زیبا مجهز شده است. بادهی یک سیستم‌عامل با قابلیت شخصی‌سازی بسیار بالا است که تم‌ها و اپلیکیشن‌های مختلفی را در دسترس کاربران قرار می‌دهد.
لینوکس برای بازی‌های ویدیوی
استیم اواس (Steam OS)
گیمینگ در لینوکس رفته‌رفته در حال محبوب شدن است. اگرچه شما می‌توانید به راحتی نسخه‌ی لینوکسی سرویس دانلود دیجیتال استیم را بر روی لینوکس نصب کنید، اما شاید ترجیح دهید به جای این کار استیم اواس را نصب کنید. این توزیع لینوکسی بر بازی‌های رایانه‌ای تمرکز دارد و با درایورهای اختصاصی صوتی و گرافیکی برای انجام بازی بهینه‌سازی شده است. علاوه بر این استیم به صورت پیش‌فرض در این سیستم‌عامل نصب شده و شما می‌توانید بدون هیچ دردسری از آن استفاده کنید. ماشین‌های استیم نیز از سیستم‌عامل استیم اواس استفاده می‌کنند.
اوبونتو گیم‌پک (Ubuntu Game Pack)
اوبونتو گیم‌پک امکان لذت بردن از تقریبا ۶۰۰۰ بازی را به کاربران ارائه می‌دهد. علاوه بر این استیم، پلی‌آن‌لینوکس و واین برای اجرای بازی‌های ویندوزی به صورت پیش‌فرض در این توزیع لینوکسی نصب شده‌اند. این سیستم‌عامل بر پایه‌ی اوبونتو ۱۴.۰۴ توسعه داده شده است. مسلما اگر به دنبال این هستید که بلافاصله پس از نصب یک سیستم‌عامل بازی‌های مورد نظرتان را اجرا کنید، اوبونتو گیم‌پک یک گزینه‌ی بسیار عالی است.
فدورا گیمز اسپین (Fedora Games Spin)
این سیستم‌عامل به صورت پیش‌فرض به همراه تعداد زیادی بازی متن‌باز لینوکسی عرضه می‌شود. فدورا گیمز یکی از اسپین‌های سیستم‌عامل فدورا است و بازی‌های مختلفی در سبک آرکید، ورزشی، استراتژی، ماجراجویی، اکشن و غیره پشتیبانی میکند.
این توزیع لینوکسی ۳.۸ گیگابایت حجم دارد و می‌توانید آن را بر روی هارد دیسک یا دیسک زنده اجرا کنید.
اسپارکی لینوکس گیم‌اور ادیشن (SparkyLinux Game Over Edition)
نسخه‌های مختلفی از اسپارکی لینوکس در دسترس است؛ اما این توزیع به طور خاصی بر گیمینگ تمرکز دارد و شاید کاربردی‌ترین نسخه‌ی جانبی اسپارکی لینوکس باشد. محیط دسکتاپ در نظر گرفته شده برای این سیستم‌عامل LXDE است و تعداد زیادی بازی در کنار استیم، پلی‌آن‌لینوکس و واین به صورت پیش‌فرض بر روی آن نصب شده است. با نصب این سیستم‌عامل شما می‌توانید به راحتی به تعداد بسیار زیادی بازی رایگان و پولی دسترسی داشته باشید.
لینوکس برای امنیت و بازیابی
کالی لینوکس (Kali Linux)
کالی لینوکس که قبلا با نام بک‌ترک شناخته می‌شد یک توزیع برای تست نفوذ است که در جوامع آنلاین امنیتی از آن زیاد استفاده می‌شود. این سیستم‌عامل بر پایه‌ی دبیان توسعه داده شده و انجام تست‌های امنیتی آنلاین را آسان میکند.
پارتد مجیک (Parted Magic)
پارتد مجیک اساسا یک ابزار مدیریت دیسک است که می‌توان با استفاده از آن دیسک سخت را پارتیشن‌بندی و کپی کرد. این سیستم‌عامل برای بازیابی آسان اطلاعات و پاک کردن امن اطلاعت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جی‌پارتد (GParted)
هدف از توسعه‌ی جی‌پارتد این است که بتوان دیسک سخت را با روشی ساده، و با استفاده از یک رابط کاربری گرافیکی پارتیشن‌بندی کرد. نسخه‌ی استاندارد این ابزار در بسیاری از توزیع‌های لینوکسی اضافه خواهد شد. این نسخه اما یک نسخه‌ی کاملا مجزا است که از آن به عنوان یک سیستم‌عامل اختصاصی یاد می‌کنند. در هرحال همانند بسیاری از توزیع‌های لینوکسی دیگر امکان اجرای جی‌پارتد بر روی دیسک زنده وجود دارد. اگر می‌خواهید بدون وارد شدن به منوی بوت رایانه و سیستم‌عامل، دیسک سخت خود را مدیریت کنید، پیشنهاد می‌کنیم از جی‌پارتد استفاده کنید.
تِیلز (TAILS)
تیلز یک توزیع لینوکسی است که تماما بر پایه‌ی امنیت و حریم شخصی توسعه داده است. تیلز یک سیستم‌عامل زنده است که می‌توانید بر روی یک دی‌وی‌دی، یو‌اس‌بی یا کارت اس‌دی از آن استفاده کنید؛ بنابراین شما می‌توانید با این توزیع لینوکسی از هر رایانه‌ای استفاده کنید بدون اینکه ردی از فعالیت شما بر جای بماند. تمامی ارتباطات اینترنتی از طریق شبکه‌ی تور (TOR) مسیردهی می‌شوند و در نتیجه هویت کاربر مخفی باقی خواهد ماند. علاوه بر این ابزارهای رمزنگاری موجود در این سیستم‌عامل از تمامی روش‌های ارتباطی شما محافظت خواهد کرد.
لینوکس برای کسب و کار
ردهت اینترپرایز لینوکس (Red Hat Enterprise Linux)
ردهت اینترپرایز لینوکس یکی از توزیعات تجاری مبتنی بر فدورا است که برای مشتریان تجاری توسعه داده شده است. این سیستم‌عامل به یکسری افزونه و گواهی مخصوص مدیران مجهز شده است.
سوس لینوکس اینترپرایز (SUSE Linux Enterprise)
این سیستم‌عامل برای استفاده‌های تجاری تولید شده است. سوس لینوکس اینترپرایز برای استفاده از برنامه‌های مختلف اداری بسیار مناسب است. این توزیع لینوکسی انعطاف‌پذیری زیادی دارد و می‌توان آن را بر روی انوع مختلفی از دستگاه‌ها نصب کرد. سیستم‌عامل مورد بحث همچنین برای پردازش‌های سنگین پایداری بسیار بالایی از خود نشان می‌دهد. افزون بر آنچه گفته شد بد نیست اشاره کنیم نسخه‌ی مخصوص سرور این سیستم‌عامل نیز منتشر شده است.
منبع: زومیت